Narzędzia diagnozy klinicznej i edukacyjnej

Neuropsychologiczna Diagnoza Dziecka (NDD) jest narzędziem przeznaczonym do badania dzieci w wieku 4-10 lat, jednakże ze względu na charakter eksperymentalno-kliniczny może być stosowana także do badania dzieci w innym wieku oraz młodzieży. Metoda jest przeznaczona do badania dzieci z problemami rozwojowymi i nie służy do określania poziomu rozwoju dzieci zdrowych. Zawiera próby diagnostyczne o różnym poziomie trudności, od bardzo łatwych do trudniejszych, które pozwalają na stwierdzanie deficytów poznawczych u dzieci w różnym wieku i z różnym poziomem zaburzeń. Zamieszczone w NDD zadania zostały dostosowane do wymagań diagnozy i możliwości  rozwojowych dzieci. Schemat badania neuropsychologicznego jest podzielony na 11 sfer reprezentujących podstawowe aspekty rozwoju psychoruchowego dziecka (spostrzeganie wzrokowe, somesteza, spostrzeganie słuchowe, motoryka, orientacja przestrzenna, mowa, czytanie i pisanie, myślenie, pamięć, emocje, uwaga). Narzędziem mogą posługiwać się wyłącznie psycholodzy.

SB5 to powszechnie stosowany  na świecie, indywidualnie przeprowadzany specjalistyczny test oceniający inteligencję i zdolności poznawcze w populacji i w szczególności w grupach specjalnych. Test odpowiedni dla badanych w wieku od 2;0 do 69;11 lat (w tym dla osób z niepełnosprawnością intelektualną). Pełna skala IQ składa się z 10 podskal. Skala skrócona składa się z dwóch testów kierujących (ścieżek dojścia) – Serie/matryce oraz Słownik. Skali skróconej SB5 można używać m.in. do badań neuropsychologicznych, gdzie dodatkowo stosuje się inne baterie testów uzupełniające pomiar wykonany z zastosowaniem SB5.

Narzędzie składa się z 15 zabaw opisanych w podręczniku, oraz przygotowanych do ich przeprowadzenia pomocy. Wykorzystanie wybranych z zestawu zabaw w diagnozie dziecka pozwala na ocenę spójności systemu rodzinnego, czyli siły i jakości więzi uczuciowej pomiędzy członkami rodziny, hierarchii osób ważnych w życiu dziecka  oraz granic rodziny zewnętrznych i wewnętrznych (pomiędzy członkami rodziny). Na podstawie przebiegu zabaw wnioskować można o rodzajach problemów, których doświadcza dziecko oraz o ocenie zasobów członków rodziny do radzenia sobie w trudnych sytuacjach (w percepcji dziecka). W trakcie badania możliwe jest poznanie dziecięcej oceny kompetencji opiekuńczo-wychowawczych matki i ojca oraz stopnia zaspokojenia potrzeb dziecka przez każdego z rodziców.

Narzędzie jest przeznaczone dla pedagogów oraz psychologów i stanowi dopełnienie badania Skalą SB5, pozwalając na psychometryczną ocenę zachowań adaptacyjnych niezbędnych do niezależnego funkcjonowania. Narzędzie posiada pełną ogólnopolską normalizację i bardzo wysoką rzetelność pomiaru (0,97-0,99). Umożliwia ocenę funkcjonowania w sferach:

Test Relacji Rodzinnych służy do badania dzieci w wieku 6–14 lat, przy czym uwzględniono w nim wersję dla dzieci młodszych (6–9 lat) i wersję dla dzieci starszych (10–14 lat). Narzędzie pozwala uzyskać informacje o formie relacji w rodzinie (struktura rodziny) oraz jakości relacji pomiędzy jej członkami (stosunki uczuciowe w rodzinie). Badanie składa się z dwóch części, z których każda może być również przeprowadzona niezależnie – uzyskujemy wówczas informacje o jednym z aspektów funkcjonowania rodziny (forma lub jakość relacji). Badanie indywidualne przeprowadzane Testem Relacji Rodzinnych może być wykorzystywane w diagnostyce. Badanie grupowe natomiast, w którym bierze udział cała rodzina, budując model rodziny i określając jego strukturę (tylko I część badania), stanowić może narzędzie wykorzystywane w terapii rodzinnej do obserwacji relacji, komunikacji, procesu podejmowania decyzji i rozwiązywania konfliktów, a także do oceny efektywności procesu terapeutycznego.

Test składa się z zestawu figurek symbolizujących członków rodziny, zestawu wiadomości SMS (komunikatów wysyłanych poszczególnym członkom rodziny), dwóch "smartfonów" z których dziecko wysyła wiadomości, planszy służącej do rozmieszczenia poszczególnych osób oraz klocków, służących do oznaczania hierarchii w rodzinie. Zestaw testowy zawiera ponadto podręcznik oraz protokoły badania. 

• autorzy: Wojciech Błażek, Urszula Sajewicz-Radtke, Magdalena Błażek, Aleksandra Lewandowska-Walter, Bartosz M. Radtke
• kategoria narzędzia: TP
• sposób badania: badanie kwestionariuszowe
• diagnozowany obszar: osobowość, niedostosowanie społeczne
• grupa wiekowa: 13-19
• użytkownicy: psycholodzy

Ulotka DROM

DROM to bateria metod przeznaczonych do diagnozy rozwoju osobowościowego i społeczno-moralnego młodzieży powstała z myślą o opiniowaniu psychologiczno-pedagogicznym. Znajdzie zastosowanie w opiniodawczych zespołach sądowych specjalistów, poradniach psychologiczno- pedagogicznych, placówkach opiekuńczo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, schroniskach dla nieletnich, zakładach poprawczych, młodzieżowych oddziałach psychiatrycznych, poradniach zdrowia psychicznego, szkołach oraz wszystkich instytucjach, w których specjaliści pracują z młodzieżą. Bateria ta służyć może do wstępnej diagnozy pierwszych symptomów świadczących o nieprawidłowym rozwoju w sferze osobowości i/lub w sferze społeczno-moralnej, jak również do pogłębionej analizy funkcjonowania adolescenta, który już wkroczył na drogę demoralizacji. Diagnoza ta stanowić może podstawę opracowania programów interwencyjnych i zaprojektowania oddziaływań psychokorekcyjnych, psychoterapeutycznych i resocjalizacyjnych. 

Na DROM składają się:

• Kwestionariusz Osobowości Młodzieży (KOM) – będący oryginalnym autorskim narzędziem powstałym na podstawie teorii Theodore’a Millona, które pozwala zrozumieć funkcjonowanie osobowościowe młodzieży prawidłowo rozwijającej się i tej z grup klinicznych;
• Kwestionariusz Poczucia Winy (PW) oraz
• Kwestionariusz Technik Neutralizacji (TN) – służące ocenie funkcjonowania w sferze społeczno-moralnej
• Arkusz ustrukturyzowanego wywiadu 

Zestaw tablic powiększonych (wersja A) do zastosowań klinicznych. Zestaw umożliwia badanie pacjentów z poważnymi niepełnosprawnościami i ograniczeniami sensorycznymi i motorycznymi. Tablice wydrukowane są na dużych pojedynczych kartonach.

Narzędzie służy do pomiaru funkcji wykonawczych u dzieci między 3. a 11. rokiem życia, ze szczególnym uwzględnieniem procesów kontroli hamowania. Obniżenie sprawności wykonawczych towarzyszy takim zaburzeniom, jak m.in.: zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD),  zaburzenia zachowania, depresja, zaburzenia obsesyjno -kompulsyjne, schizofrenia, zaburzenia uczenia się (w szczególności dyskalkulia). Narzędzie rekomendowane w psychologicznej, funkcjonalnej diagnozie ww. zaburzeń oraz gotowości szkolnej. SKD składa się z dwóch wersji (standardowa i równoległa), co umożliwia częste badanie dziecka, kluczowe w ocenie postępów terapeutycznych. Narzędzie jest przeznaczone dla psychologów i nie wymaga szkolenia. 

UWAGA: Wymagane szkolenie kwalifikacyjne. Zamawiając ten test, w polu "Uwagi" wpisz nazwisko przeszkolonego diagnosty i numer uprawnień do posługiwania się tym narzędziem. 

Pierwsza w Polsce, psychometryczna bateria metod diagnozy dyskalkulii u uczniów na drugim etapie edukacyjnym (klasy IV-VI SP). Zestaw testowy zawierający podręcznik, tablice testowe oraz komplet 15 protokołów badania wraz z arkuszami pracy. Test wymaga ukończenia szkolenia kwalifikacyjnego realizowanego na licencji Pracowni Testów Psychologicznych i Pedagogicznych w Gdańsku. 

UWAGA: Wymagane szkolenie kwalifikacyjne. Zamawiając ten test, w polu "Uwagi" wpisz nazwisko przeszkolonego diagnosty i numer uprawnień do posługiwania się tym narzędziem. Uprawnienia do posługiwania się testem posiadają osoby, które ukończyły szkolenie kwalifikacyjne z Baterii Dyskalkulia 10/12. 

Pierwsza w Polsce, psychometryczna bateria metod diagnozy dyskalkulii u uczniów klas VI - VIII SP. Zestaw testowy zawierający podręcznik, tablice testowe oraz komplet 15 protokołów badania wraz z arkuszami pracy. Test wymaga ukończenia szkolenia kwalifikacyjnego realizowanego na licencji Pracowni Testów Psychologicznych i Pedagogicznych w Gdańsku. 

Pierwsze tego typu narzędzie w Polsce pozwalające na ocenę zasobu słownictwa dzieci w wieku 2;0 - 6;11. Narzędzie składa się z dwóch równoległych form (wersja A i wersja B). Wyposażone jest w arkusze testowe, które po zakupie można swobodnie kserować.

Zestaw testowy zawiera wzorcowe arkusze do samodzielnego kserowania w nieograniczonej liczbie egzemplarzy (cena testu obejmuje licencję na nieograniczone kserowanie arkuszy na potrzeby placówki).

Więcej informacji - kliknij na zdjęcie

Narzędzie zostało opracowane w celu diagnozowania gotowości do nauki matematyki u dzieci wstępujących do szkoły. Umożliwia ono także zidentyfikowanie tych uczniów, których rozwój funkcji poznawczych oraz kompetencji matematycznych sugeruje możliwość wystąpienia w przyszłości trudności w uczeniu się matematyki (w tym dyskalkulii). Szeroki zakres diagnostyczny narzędzia umożliwia kompleksową diagnozę obszaru sprawności matematycznej badanego dziecka, zaś dołączone do narzędzia pomoce testowe czynią badanie diagnostyczne możliwie przyjemnym dla dziecka i zbliżonym do sytuacji zabawy. 

Narzędzie jest rekomendowane jako istotny element procesu diagnozy gotowości szkolnej, jak również planowania oddziaływań korekcyjno-kompensacyjnych w przypadku dzieci przejawiających trudności w uczeniu się bądź ich ryzyko. Narzędzie należy włączyć do procesu diagnozy zawsze, gdy w Baterii-5/6 badane dziecko uzyskuje niskie wyniki w podtestach: Matematyka i Kategoryzowanie.

UWAGA: Już niebawem premiera Baterii 6/18! Szczegóły: tutaj

Bateria przeznaczona jest do psychologiczno-pedagogicznej diagnozy specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu i dzieci w wieku 7-9 lat. Narzędziem mogą posługiwać się zarówno psycholodzy jak i pedagodzy zatrudnieni w poradniach psychologiczno-pedagogicznych, po przejściu specjalistycznego szkolenia kwalifikacyjnego. Narzędzie składa się z testów diagnozujących: funkcje wzrokowo-przestrzenne (w tym: percepcja wzrokowo - przestrzenna i szybkość spostrzegania wzrokowego podczas pracy z materiałem wzrokowym; koordynacja wzrokowo-ruchowa, strukturalizacja percepcji; uwaga i kontrola wzrokowo - ruchowa podczas pracy z materiałem złożonym.; pojemność pamięci wzrokowej krótkotrwałej);  funkcje słuchowo-językowe; tempo nazywania; integrację percepcyjno-motoryczną oraz czytanie i pisanie.

UWAGA: Już niebawem premiera Baterii 6/18! Szczegóły: tutaj

Bateria przeznaczona jest do psychologiczno-pedagogicznej diagnozy przyczyn trudności w czytaniu i pisaniu u uczniów powyżej 16 roku życia (w tym dysleksji rozwojowej). Narzędziem mogą posługiwać się zarówno psycholodzy jak i pedagodzy zatrudnieni w poradniach psychologiczno-pedagogicznych, po przejściu specjalistycznego szkolenia kwalifikacyjnego (uprawnia szkolenie z Baterii-GIM). Narzędzie składa się z testów diagnozujących: funkcje wzrokowo-przestrzenne (koordynacja wzrokowo-ruchowa, organizacja percepcyjna; uwaga i kontrola wzrokowo - ruchowa podczas pracy z materiałem złożonym);  funkcje słuchowo-językowe (w tym:  słuch fonemowy; pamięć fonologiczna; umiejętność dokonywania analizy głoskowo-fonemowej, abstrahowania głoski i syntetyzowania głosek; uwaga i pamięć fonologiczna); tempo nazywania. Obok diagnozy funkcji narzędzie umożliwia również pomiar czytania (ciche, głośne, dekodowanie) i pisania (poprawność ortograficzna, ekspresja pisemna). Narzędzie posiada normy dla uczniów liceów ogólnokształcących, techników i szkół zawodowych. W przypadku osób dorosłych stosujemy normy dla typu ostatniej ukończonej szkoły.

KSRD umożliwia przeprowadzenie wstępnej oceny rozwoju dziecka w wieku od 12 m.ż. do 12 r.ż. już na etapie zbierania wywiadu rozwojowego z dzieckiem (w warunkach poradni psych-ped czy gabinetu diagnostycznego) bądź też na podstawie pogłębionej obserwacji funkcjonowania dziecka w żłobku, przedszkolu czy szkole. Narzędzie oparte jest o tzw. normy rozwojowe i ma charakter tzw. check-listy. Ocena rozwoju dokonana z zastosowaniem KSRD daje diagnoście informację o prawidłowości rozwoju dziecka bądź konieczności pogłębienia diagnozy wraz ze wskazaniem obszarów deficytowych. KSRD ocenia rozwój dziecka w obszarach: motorycznym, poznawczym, emocjonalnym oraz mowy. Zestaw składa się z 14 arkuszy diagnostycznych przypadających na poszczególne miesiące (12, 18, 24, 30) oraz lata (3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12) życia. Narzędziem mogą posługiwać się zarówno psycholodzy jak i pedagodzy diagności. 

• autorka: Magdalena Chrzan-Dętkoś
• kategoria narzędzia: NK
• sposób badania: wywiad z opiekunem, obserwacja-ocena funkcjonowania dziecka
• diagnozowany obszar: rozwój motoryczny, poznawczy, społeczny, mowa
• grupa wiekowa: 1 - 12 mż
• użytkownicy: psycholodzy i pedagodzy diagności

KSRN umożliwia przeprowadzenie wstępnej oceny rozwoju dziecka w wieku od 1 do 12 miesiąca życia, już na etapie zbierania wywiadu rozwojowego z dzieckiem (w warunkach poradni psych-ped czy gabinetu diagnostycznego) bądź też na podstawie obserwacji funkcjonowania dziecka. Narzędzie oparte jest o normy rozwojowe i ma charakter check-listy. Ocena rozwoju dokonana z zastosowaniem KSRN daje diagnoście informację o prawidłowości rozwoju dziecka bądź konieczności pogłębienia diagnozy wraz ze wskazaniem obszarów deficytowych. KSRN ocenia rozwój dziecka w obszarach: motorycznym, poznawczym, społecznym oraz mowy. Zestaw składa się z 12 arkuszy diagnostycznych przypadających na poszczególne miesiące życia. Narzędziem mogą posługiwać się zarówno psycholodzy jak i pedagodzy diagności.