Narzędzia diagnozy klinicznej i edukacyjnej

Komplet 25 egzemplarzy protokołów badania.

Narzędzie zostało opracowane w celu diagnozowania gotowości do nauki matematyki u dzieci wstępujących do szkoły. Umożliwia ono także zidentyfikowanie tych uczniów, których rozwój funkcji poznawczych oraz kompetencji matematycznych sugeruje możliwość wystąpienia w przyszłości trudności w uczeniu się matematyki (w tym dyskalkulii). Szeroki zakres diagnostyczny narzędzia umożliwia kompleksową diagnozę obszaru sprawności matematycznej badanego dziecka, zaś dołączone do narzędzia pomoce testowe czynią badanie diagnostyczne możliwie przyjemnym dla dziecka i zbliżonym do sytuacji zabawy. 

Narzędzie jest rekomendowane jako istotny element procesu diagnozy gotowości szkolnej, jak również planowania oddziaływań korekcyjno-kompensacyjnych w przypadku dzieci przejawiających trudności w uczeniu się bądź ich ryzyko. Narzędzie należy włączyć do procesu diagnozy zawsze, gdy w Baterii-5/6 badane dziecko uzyskuje niskie wyniki w podtestach: Matematyka i Kategoryzowanie.

SB5 to powszechnie stosowany  na świecie, indywidualnie przeprowadzany specjalistyczny test oceniający inteligencję i zdolności poznawcze w populacji i w szczególności w grupach specjalnych. Test odpowiedni dla badanych w wieku od 2;0 do 69;11 lat (w tym dla osób z niepełnosprawnością intelektualną). Pełna skala IQ składa się z 10 podskal. Skala skrócona składa się z dwóch testów kierujących (ścieżek dojścia) – Serie/matryce oraz Słownik. Skali skróconej SB5 można używać m.in. do badań neuropsychologicznych, gdzie dodatkowo stosuje się inne baterie testów uzupełniające pomiar wykonany z zastosowaniem SB5.

Skala oceny sprawności grafomotorycznych SOSG jest narzędziem diagnostycznym służącym do oceny przebiegu czynności grafomotorycznych oraz analizy próbek pisma i wzorów literopodobnych w oparciu o normy psychometryczne. Narzędzie opracowane zostało na bazie funkcjonującego w praktyce diagnostycznej Profilu Sprawności Grafomotorycznych. Autorki SOSG wykorzystując materiał egzemplifikacyjny PSG opracowały szczegółowe, rozszerzone kryteria oceny wytworów grafomotorycznych i oparły je o wskaźniki ilościowe. Tym samym możliwe stało się odniesienie wyników uzyskiwanych przez badanych uczniów do norm. 

Skala przeznaczona jest dla psychologów, pedagogów oraz logopedów. Posługiwanie się skalą nie wymaga dodatkowego przeszkolenia. 

Skala charakteryzuje się trafnością i rzetelnością na poziomie wymaganym od tego typu narzędzi. Trafność SOSG oceniono w zakresie spójności wewnętrznej, trafności czynnikowej (CFI 0,991 - 1,000) oraz kryterialnej (związek wyników SOSG z formalnym rozpoznaniem dysgrafii). Rzetelność skali oceniono analizując zgodność ocen wytworów dokonywanych przez niezależnych sędziów kompetentnych (Kappa = 0,708, p<0,05). 

Głównym obszarem diagnostycznym gdzie skala może znaleźć swoje zastosowanie jest diagnoza dysgrafii.

Psychologiczne, znormalizowane narzędzie umożliwiające ocenę rozwoju emocjonalnego dzieci w wieku 3;0-6;11. Składa się z trzech skal diagnostycznych: 1) Rozpoznawanie emocji, 2) Nazywanie emocji oraz 3) Emocje w sytuacjach społecznych. Narzędzie znormalizowane na ogólnopolskiej próbie dzieci.

Skala Ryzyka Dysleksji dla dzieci wstępujących do szkoły (SRD-6) jest metodą umożliwiającą dokonywanie wstępnej oceny ewentualnego zagrożenia wystąpieniem specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu na progu szkoły. Zaletą proponowanej metody jest jej forma, która umożliwia dokonanie oceny i opracowanie wyników w bardzo krótkim czasie, do 10 minut.  Funkcje oceniane za pomocą narzędzia: motoryka mała, motoryka duża, funkcje wzrokowe, funkcje językowe – percepcja, funkcje językowe – ekspresja, uwaga. Narzędzie ma postać kwestionariuszową.

Zestaw objawowych skal diagnostycznych opracowanych na podstawie najnowszej - piątej edycji Diagnostic and Statistical Manual od Mental Disorders Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Narzędzie składa się ze skal diagnozy poszczególnych postaci lęku.

Arkusze zawierają wykaz symptomów, informacje o wymaganych ramach czasowych oceny, wykaz czynników wykluczających diagnozę oraz informację o liczbie symptomów wymaganych do postawienia rozpoznania.  

Skale Objawowe Zaburzeń Okresu Adolescencji umożliwiają diagnozę takich zaburzeń jak m.in.: zaburzenia zachowania, nadpobudliwość psychoruchowa, zaburzenia odżywania, depresja młodzieńcza. W skład narzędzia wchodzą objawowe skale diagnostyczne opracowane w oparciu o klasyfikacje chorób i zaburzeń.

Narzędzie służy do pomiaru funkcji wykonawczych u dzieci między 3. a 11. rokiem życia, ze szczególnym uwzględnieniem procesów kontroli hamowania. Obniżenie sprawności wykonawczych towarzyszy takim zaburzeniom, jak m.in.: zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD),  zaburzenia zachowania, depresja, zaburzenia obsesyjno -kompulsyjne, schizofrenia, zaburzenia uczenia się (w szczególności dyskalkulia). Narzędzie rekomendowane w psychologicznej, funkcjonalnej diagnozie ww. zaburzeń oraz gotowości szkolnej. SKD składa się z dwóch wersji (standardowa i równoległa), co umożliwia częste badanie dziecka, kluczowe w ocenie postępów terapeutycznych. Narzędzie jest przeznaczone dla psychologów i nie wymaga szkolenia. 

Komplet protokołów badania obejmuje 25 egzemplarzy.

Test jest przeznaczony do diagnozy umiejętności czytania głośnego uczniów kończących pierwszy rok nauki czytania. Test przeznaczony jest do badań indywidualnych. Umożliwia diagnozę poziomu umiejętności czytania rozumianej jako tempo, technika i poprawność czytania głośnego. Pozwala również na ocenę poziomu rozumienia czytanego tekstu. Test, wraz ze Skalą Ryzyka Dysleksji M. Bogdanowicz, zalecany w przypadku przesiewowych badań pod kątem diagnozy specyficznych trudności w czytaniu, zarówno w warunkach szkolnych jak i w poradniach psychologiczno-pedagogicznych.

• autorzy: Barbara Gawda, Ewa M. Szepietowska
• kategoria narzędzia: TP
• sposób badania: badanie indywidualne
• diagnozowany obszar: płynność słowna
• grupa wiekowa: 18+
• użytkownicy: psycholodzy

Test Fluencji Słownej (TFS) jest prostym, krótkim narzędziem składającym się z pięciu zadań podstawowych oraz dwóch zadań dodatkowych. TFS jest przeznaczony do badania osób dorosłych i został zwalidowany w grupie 2367 osób (w tym 598 osób z różnych grup klinicznych). Test Fluencji Słownej charakteryzuje się wysoką rzetelnością. Jest także trafnym i czułym narzędziem do pomiaru funkcji poznawczych; pozwala na zróżnicowanie zarówno znaczących, jak i subtelnych deficytów w zakresie szeregu funkcji, takich jak: uwaga, pamięć semantyczna, pamięć robocza, funkcje wykonawcze, myślenie abstrakcyjne czy inteligencja werbalna.

Narzędzie składa się z podręcznika i kompletu protokołów badania (25 szt.)

Test Relacji Rodzinnych służy do badania dzieci w wieku 6–14 lat, przy czym uwzględniono w nim wersję dla dzieci młodszych (6–9 lat) i wersję dla dzieci starszych (10–14 lat). Narzędzie pozwala uzyskać informacje o formie relacji w rodzinie (struktura rodziny) oraz jakości relacji pomiędzy jej członkami (stosunki uczuciowe w rodzinie). Badanie składa się z dwóch części, z których każda może być również przeprowadzona niezależnie – uzyskujemy wówczas informacje o jednym z aspektów funkcjonowania rodziny (forma lub jakość relacji). Badanie indywidualne przeprowadzane Testem Relacji Rodzinnych może być wykorzystywane w diagnostyce. Badanie grupowe natomiast, w którym bierze udział cała rodzina, budując model rodziny i określając jego strukturę (tylko I część badania), stanowić może narzędzie wykorzystywane w terapii rodzinnej do obserwacji relacji, komunikacji, procesu podejmowania decyzji i rozwiązywania konfliktów, a także do oceny efektywności procesu terapeutycznego.

Test składa się z zestawu figurek symbolizujących członków rodziny, zestawu wiadomości SMS (komunikatów wysyłanych poszczególnym członkom rodziny), dwóch "smartfonów" z których dziecko wysyła wiadomości, planszy służącej do rozmieszczenia poszczególnych osób oraz klocków, służących do oznaczania hierarchii w rodzinie. Zestaw testowy zawiera ponadto podręcznik oraz protokoły badania. 

Zestaw protokołów badania do Testu Relacji Rodzinnych. W skład zestawu wchodzi 15 protokołów dla dzieci młodszych oraz 15 protokołów dla dzieci starszych.

Uczenie się słuchowe jest jedną z bardziej znaczących kompetencji wykorzystywanych w procesie edukacji dzieci. Jak wskazują badania, warunkuje ona nie tylko nabywanie wiedzy, ale również zachowanie dziecka w szkole. Pozwala ono na aktywne uczestnictwo w zajęciach lekcyjnych, korzystanie z materiału opracowywanego na lekcjach, ale również na budowanie prawidłowych relacji interpersonalnych. Ocena słuchowego uczenia się pozwala nie tylko na wsparcie diagnozy przyczyn niepowodzeń szkolnych, lecz także wspiera planowanie oddziaływań terapeutycznych i dydaktycznych. Prezentowane narzędzie pozwala na psychometryczną ocenę procesu uczenia się, jak i na jakościową ocenę przebiegu tego procesu. Autorki założyły, iż istotne w procesie diagnozy funkcjonalnej jest nie tyko ustalenie poziomu uczenia się słuchowego. Warto zwrócić uwagę również na dynamikę, jakość oraz zastosowane techniki czy strategie pamięciowe. Zaleca się stosowanie prezentowanego testu podczas diagnostyki funkcjonalnej trudności szkolnych, trudności z zachowaniem czy trudności w zakresie nawiązywania prawidłowych relacji interpersonalnych. Pozwala on na kompleksową ocenę procesu uczenia się słuchowego.

Test przeznaczony jest do badań indywidualnych uczniów klas IV, V i VI szkoły podstawowej, u których zauważono trudności w czytaniu bądź też uogólnione problemy z nauką i sprostaniem stawianym w szkole wymaganiom. Narzędzie to umożliwia ocenę poziomu rozumienia samodzielnie czytanego tekstu. Test został znormalizowany na ogólnopolskiej próbie uczniów klas IV, V i VI. Zestaw testowy składa się z podręcznika wraz z instrukcjami testowymi, protokołu badania oraz trzech kart pracy dla uczniów (odpowiednio dla każdego poziomu).

• autorzy: Urszula Sajewicz-Radtke, Bartosz M. Radtke
• kategoria narzędzia: NK
• sposób badania: badanie indywidualne
• diagnozowany obszar: lęk separacyjny, lęk społeczny, lęk uogólniony, mutyzm wybiórczy, reaktywne zaburzenia przywiązania, tiki i inne zaburzenia obsesyjne, Zespół Touretta, zaburzenia adaptacyjne, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, zaburzenia selektywności przywiązania, przedłużająca się żałoba, Zespół stresu pourazowego
• zakres wiekowy: od urodzenia do 5. roku życia
• użytkownicy: psycholodzy, psychiatrzy

• autorka: dr Urszula Sajewicz-Radtke
• kategoria narzędzia: NK
• sposób badania: badanie indywidualne
• diagnozowany obszar: Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej, autyzm, depresja, nadmierna płaczliwość, przejadanie się, atypowe zaburzenia jedzenia, utrata łaknienia, rozwojowe zaburzenia koordynacji, zaburzenia snu, zaburzenia kontroli złości i agresji we wczesnym dzieciństwie, zaburzenia rozwoju mowy i języka
• zakres wiekowy: od urodzenia do 5. roku życia
• użytkownicy: psycholodzy, pedagodzy diagności (we współpracy z psychologami), lekarze